Voorwoord
Waarom dit magazine en waarom juist nu?
In politiek roerige tijden blijven de ruim 200.000 medewerkers van Nederlandse gemeenten onvermoeibaar werken aan maatschappelijke vraagstukken. Van verkiezingen en woningnood tot vluchtelingenopvang en schuldhulp: het gebeurt allemaal lokaal. Maar er is een grote uitdaging. De arbeidsmarkt wordt steeds krapper, terwijl de opgaven groeien en steeds complexer worden.
De algemene ledenvergadering van de VNG heeft in 2023 ingestemd met een driejarig programma om gemeenten te ondersteunen en strategieën te ontwikkelen om de effecten van de uitdagende arbeidsmarkt. Begin 2024 begon daarmee het programma ‘Uitvoeringskracht en Arbeidsmarktkrapte’. Dankzij subsidies van Werk aan Uitvoering (WaU) en BZK zijn daarnaast vijftien pilots en opschalingsinitiatieven bekostigd en uitgevoerd.
In deze pilots en leertrajecten hebben gemeenten samen gezocht naar manieren om met minder mensen toch meer te bereiken. Geen grootse beloften maar praktijkverhalen, ervaringen en concrete inzichten. Dit e-magazine bundelt die inzichten. Deze inzichten kun je gebruiken en naar eigen inzicht aanpassen om de uitvoeringskracht in jouw gemeente te stimuleren.
Laat je inspireren en kijk, luister, lees en doe mee. Bekijk per thema de praktijkervaringen uit de pilots, lees de onderzoeken/handreikingen en laat je inspireren door de stappen die je nu kunt zetten. Samen houden we de gemeentelijke dienstverlening sterk, aantrekkelijk en toekomstbestendig!
Over het programma
Uitvoeringskracht en Arbeidsmarktkrapte
De doelen van het programma zijn:
- versterken van de uitvoeringskracht van gemeenten in tijden van arbeidsmarktkrapte,
- vergroten van de aantrekkelijkheid en statuur van werken bij de lokale overheid, en ondersteunen van gemeenten bij innovatie van bedrijfsprocessen,
- bekendmaken en opschalen van succesvolle werkwijzen en oplossingen naar andere gemeenten.
De aanpak zag er als volgt uit:
- 15 pilots in verschillende gemeenten, gefinancierd en begeleid door de VNG via een subsidie van Werk aan Uitvoering (WaU),
4 opschalinginitiatieven waarbij innovatieve oplossingen worden opgeschaald bij andere gemeenten om zo (arbeidsbesparend en arbeidsondersteunend) de arbeidskrapte te kunnen bestrijden,
- focus op innovatieve oplossingen voor personeelskrapte en uitvoeringsissues,
- werkwijze: leren door dóen: experimenteren, reflecteren, verbeteren en delen,
- gebruik van leer- en ontwikkelnetwerken en waarderend onderzoek (volgens de methodiek van ‘appreciative inquiry’) om kennis en ervaringen te delen.
67
voorstellen
15
pilots
Volgende pagina
Een beweging in de praktijk
Reislegenda
Artificial Intelligence (AI) of Kunstmatige intelligentie
Slimme computers of programma’s die taken kunnen uitvoeren waar normaal mensenkennis voor nodig is, zoals denken, leren of beslissen.
OpenAI
Een bedrijf (oorspronkelijk een onderzoeksorganisatie) dat slimme computermodellen ontwikkelt, en onder andere ChatGPT heeft gecreëerd.
ChatGPT
Een slimme computerassistent die met je kan praten, vragen kan beantwoorden en je kan helpen met informatie vinden, samenvatten, schrijven en data-analyses.
Copilot
Microsoft's AI assistent, dat gebaseerd is op ChatGPT, speciaal ontwikkeld voor gebruik in Microsoft programma's zoals Word, Excel en Outlook.
Prompten
Het geven van een opdracht, instructie of vraag aan een AI model, om een antwoord of reactie te krijgen.
Output
De informatie of het antwoord dat de AI geeft nadat je iets hebt gevraagd of ingevoerd, bv: "vat de 3 belangrijkste conclusies van dit rapport samen."
Schaduw-ICT
Technologie of software die medewerkers gebruiken zonder dat de ICT-afdeling hiervan weet of toestemming heeft gegeven en die mogelijk beveiligingsrisico's met zich meebrengen.
Backpackers
Collega’s die op eigen initiatief experimenteerden met Copilot (interne term).
Reisbureau
De aanpak waarbij collega’s intensief werden getraind tijdens de pilot met Copilot.
Reizigers
Collega's die op reis gingen om Copilot te testen (de pilotgroep)
Reisleider
De begeleider van de reizigers die alles weet van prompten en hoe je Copilot optimaal inzet.
Excursies
De taken waarvoor Copilot wordt ingezet en getest.
Souvenirs
Geleerde lessen.
Pre-flight briefing
Andere naam voor de training aan het begin van de reis waarin medewerkers werden getraind in het gebruik van Copilot en prompten.
Promptathon
Een bijeenkomst of wedstrijd, vaak bedoeld om samen creatief na te denken over hoe AI ingezet kan worden voor welke werkprocessen.
Promptbibliotheek
Een platform waar voorbeelden van gebruikte prompts zijn te vinden en je deze kunt delen.
Douane
Het team Gegevensbescherming dat controleerde of alles aan de privacy & security-voorwaarden voldeed.